Nomeri 9 (2025): Markaziy Osiyoda media va kommunikatsiyalar Xalqaro ilmiy jurnali
Maqolalar

MEDIAMATN TAHLILIDA LINGVOPRAGMATIK YONDASHUVLAR

Barno BURANOVA
O‘zbekiston jurnalistika va ommaviy kommunikatsiyalar universiteti

Nashr qilingan 2025-06-14

Kalit so‘zlar

  • klishe,
  • adabiy til,
  • stilistik me’yor,
  • matbuot tili,
  • uslubiy xatolik,
  • sinonimiya,
  • dominant so‘z,
  • pragmatika,
  • semantika
  • ...Ko'proq
    Kamroq

Izoh

Maqolada, asosan, matbuot tilidagi lisoniy va uslubiy me’yor buzilish holatlari, xususan, funksional jihatdan samaradorlikni pasaytiruvchi klishelardan ortiqcha foydalanish masalalari ilmiy-nazariy yondashuv asosida tahlil qilinadi. Tadqiqot gazeta va jurnal matnlari asosida olib borilib, unda nutqiy qoliplarning tipologiyasi, ularning stilistik, pragmatik va semantik xususiyatlari, shuningdek, ularni cheklash usullari tahlil qilinadi. Natijada matbuot tilining ifodaviy imkoniyatlarini kengaytirish hamda adabiy til me’yorlariga muvofiqligini ta’minlash bo‘yicha aniq tavsiyalar shakllantiriladi

 

 

 

Bibliografik manbalar

  1. Abdusaidov, A. (2004). Jurnalistning tildan foydalanish mahorati. Samarqand. URL: https://tsuull.uz/sites/default/files/anjuman_toplami_2021yil_15-sentabr.pdf (Murojaat sanasi 25.05.2025).
  2. Abdusaidov, A. (2005). Gazeta janrlarining til xususiyatlari. Filol. fan. doktori. Avtoreferat. Toshkent. URL: https://uzswlu.uz/backend/web/files/Israil%20Mukaddas.%20Avtoreferat.pdf (Murojaat sanasi 25.05.2025).
  3. Abdusaidov, A. (2014). Jurnalistning tildan foydalanish mahorati. Samarqand. URL: https://api.ziyonet.uz/uploads/books/757053/5c0a0bca77dde.pdf (Murojaat sanasi 25.05.2025).
  4. G‘afforova, Z. (2024). Komilalik sari. Jadid, 45(45), 5. URL:https://oyina.uz/storage/publications/November2024/BtmINw4rIcfMEacP4uVR.pdf (Murojaat sanasi 25.05.2025).
  5. Hojiyev, A. (2002). Tilshunoslik terminlarining izohli lug‘ati. Toshkent: O‘zbekiston Milliy Ensiklopediyasi. URL: https://library.uzfi.uz/ebooks/view?id=22205 (Murojaat sanasi 25.05.2025).
  6. Nazarova, M. Y. (2024). Sun’iy intellekt va muharrir tomonidan tahrirlangan matnlarning qiyosiy tahlili. O‘zbekistonda xorijiy tillar, (6), 107–120. DOI: https://doi.org/10.36078/1735296072
  7. Nuriddinova, R., & Shodiyeva, A. (2023). Rasmiy va ilmiy uslublarning bog‘liqligi va farqli jihatlari. Models and Methods in Modern Science, 2(4), 151–154. DOI: https://doi.org/10.5281/zenodo.7794605
  8. Teshaboyev, D. (2020). Medialingvistika: Mediamatnning diskursiv paradigmasi. Medialingvistikaning dolzarb masalalari: xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya to‘plami. URL: https://conference.fledu.uz/wp-content/uploads/sites/6/2023/05/medialingvistika-tuplam.pdf (Murojaat sanasi 25.05.2025).
  9. Виноградов, В. В. (1963). Стилистика. Теория поэтической речи. Поэтика. Москва. Наука. URL: https://biblio.imli.ru/images/abook/teoriya/Poetika_i_stilistika_russkoj_literatury_1971.pdf (Дата обращения: 25.05.2025).
  10. Опарина, Е. О. (2021). Медиатекст: семантика и прагматика. Социальные и гуманитарные науки, 1(6), 114–121. DOI: https://doi.org/10.31249/ling/2021.01.08
  11. Amis, M. (2018). Martin Amis, Style Supremacist. The New Yorker. Retrieved May 25, 2025 from https://www.newyorker.com/magazine/2018/02/05/martin-amis-style-supremacist
  12. Bell, A. (1991). The Language of News Media. Oxford. Blackwell. Retrieved May 25, 2025 from https://www.cambridge.org/core/journals/language-in-society/article/abs/allan-bell-the-language-of-news-media/4C39AE5618D61FC7CE948EF4BC8294A6
  13. Hall, S. (1997). Representation: Cultural Representations and Signifying Practices. London. Sage Publications. Retrieved May 25, 2025 from https://fotografiaeteoria.wordpress.com/wp-content/uploads/2015/05/the_work_of_representation__stuart_hall.pdf
  14. Leech, G. N. (1983). Principles of Pragmatics. London. Longman. Retrieved May 25, 2025 from https://www.academia.edu/49346281/Notes_from_Geoffrey_Leechs_Principles_of_Pragmatics
  15. Ogba, T. I., Awa, J. O., & Ogayi, M. C. (2020). Pragmatics: The Study of Its Historical Overview, Meanings, Scope and the Context in Language Use. IOSR Journal of Humanities and Social Science, 25(6, Series 3), 51–57. DOI: https://doi.org/10.9790/0837-2506035157
  16. Van Dalen, A., & Albæk, E. (2023). Seeing the Whole Picture: Towards a Multi-perspective Approach to News Content Diversity. Journalism Studies. Retrieved May 25, 2025 from https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/1461670X.2023.2178248