Nomeri 9 (2025): Markaziy Osiyoda media va kommunikatsiyalar Xalqaro ilmiy jurnali
Maqolalar

JURNALISTIK SURISHTIRUVLARDA XALQARO VA MILLIY AXLOQ ME‘YORLARI

Ravshan MUHIDDINOV
O'zbekiston jurnalistika va ommaviy kommunikatsiyalar universiteti

Nashr qilingan 2025-06-14

Kalit so‘zlar

  • jurnalistik surishtiruvlar,
  • jurnalist axloqi,
  • kasbiy standartlar,
  • manbalarni maxfiy saqlash,
  • jurnalistik til,
  • manipulyativ strategiyalar,
  • SPJ axloq Kodeksi,
  • XJF deklaratsiyasi,
  • Germaniya matbuot Kodeksi,
  • O‘zbekiston jurnalist axloq Kodeksi,
  • so‘z erkinligi,
  • jamoat manfaatlari,
  • huquqiy javobgarlik,
  • mediaaxloq,
  • nutq strategiyasi
  • ...Ko'proq
    Kamroq

Izoh

Ushbu maqola jurnalistik surishtiruvlar sohasida jurnalistlar faoliyatini tartibga soluvchi axloqiy va normativ asoslarni tahlil qilishga bag‘ishlangan. Unda xalqaro va milliy axloqiy kodekslar — jumladan, Xalqaro jurnalistlar federatsiyasining “Jurnalist xulq-atvori prinsiplari deklaratsiyasi”, SPJ axloq Kodeksi, Germaniya matbuot Kodeksi, shuningdek, O‘zbekiston Respublikasida amal qilayotgan qonuniy va kasbiy me‘yorlar ko‘rib chiqiladi. Maqolada universal prinsiplarga — haqiqatga hurmat, maxfiylikni saqlash, xolislik va ijtimoiy mas‘uliyatga alohida e‘tibor qaratilgan. Axloq me‘yorlari jamiyat ishonchini shakllantirish hamda shaxs huquqlari va jamiyat manfaatlari o‘rtasida muvozanatni ta‘minlashda asosiy vosita sifatida e‘tirof etiladi.  

 

 

Bibliografik manbalar

  1. Article 33. (2025) Constitution of the Republic of Uzbekistan. Retrieved 02.06.2025 from https://nrm.uz/contentf?doc=719768_&products=1_vse_zakonodatelstvo_uzbekistana
  2. Code of Ethics. (2025). Society of professional journalists. Retrieved 03.06.2025 from https://spjdetroit.org/code-of-ethics/
  3. Cordero, J. M., Henn, T., Holtel, F., Sánchez Gómez, J. Á., Arenas, D., Šipka, A., & Vollmer, S. (2025). Developing Effective and Value-Aligned AI Tools for Journalists: 12 Critical Questions to Reflect upon. Journalism Practice, 1–20. https://doi.org/10.1080/17512786.2025.2465894
  4. Ethische Standards für den Journalismus. Publizistische grundsätze (Pressekodex). (2025). Presserat.de. Retrieved 03.06.2025 from https://www.presserat.de/pressekodex.html
  5. Global Charter of Ethics for Journalists. (2025). Ifj.org. Retrieved 03.06.2025 from https://www.ifj.org/who/rules-and-policy/global-charter-of-ethics-for-journalists
  6. Gutiérrez-Caneda B, Lindén C-G and Vázquez-Herrero J (2024) Ethics and journalistic challenges in the age of artificial intelligence: talking with professionals and experts. Front. Commun. 9:1465178. doi: 10.3389/fcomm.2024.1465178
  7. IFJ Declaration of Principles on the Conduct of Journalists. (2025). Ifj.org Retrieved 03.06.2025 from https://research.tuni.fi/ethicnet/country/ifj-declaration-of-principles-on-the-conduct-of-journalists/
  8. International Federation of Journalists. (1971). Retrieved 02.06.2025 from https://www.ifj.org
  9. News. The latest news from the International Center for Journalists. (2025). Icfj.org. Retrieved 02.06.2025 from https://www.icfj.org/news
  10. Romero-Domínguez, L. (2024). Redefining Hallin and Mancini’s Media System: Cross-Border Investigative Networks in Europe. Media and Communication, 12, Article 7712. https://doi.org/10.17645/mac.7712
  11. Salaidinov A. (2021). Responsibility for spreading false information has been established. What does this imply? Kun.uz. Retrieved 02.06.2025 from https://kun.uz/ru/news/2021/01/09/ustanovlena-otvetstvennost-za-rasprostraneniye-lojnoy-informatsii-chto-eto-podrazumevayet?ysclid=magwb1ecno625260703
  12. Tertychny A.A. (2017). Genres of periodicals. Moscow. Aspect-press, 2017.
  13. The Public College for Complaints against the Press. (2025). Retrieved 02.06.2025 from https://presscouncil.ru/?ysclid=mbc9ehowch245118091
  14. The Code of Professional Ethics for Journalists. (2025). Norma.uz. Retrieved 03.06.2025 from https://www.norma.uz/nashi_obzori/u_jurnalistov_poyavilsya_kodeks_professionalnoy_etiki
  15. The SPJ Code of Ethics at 110. (2025). Quill. A Magazine by the Society of Professional Journalists. Retrieved 03.06.2025 from https://www.quillmag.com/2019/10/01/the-spj-code-of-ethics-at-110/
  16. van der Woude, M., Dodds, T., & Torres, G. (2024). The ethics of open source investigations: Navigating privacy challenges in a gray zone information landscape. Journalism, 0(0). https://doi.org/10.1177/14648849241274104
  17. Varzapova V. Y. (2022). Methods of speech influence in the headlines of online media texts of the British quality press. Philological Sciences. Questions of theory and practice. Volume 15. Issue 8. Retrieved from https://cyberleninka.ru/article/n/priyomy-rechevogo-vozdeystviya-v-zagolovkah-setevyh-mediatekstov-britanskoy-kachestvennoy-pressy?ysclid=mbc9wbr05o640613123